Gelijkspanning en zonnewarmte voor nieuw ABN AMRO Paviljoen

Gelijkspanning en zonnewarmte voor nieuw ABN AMRO Paviljoen

Nog dit jaar wordt het circulair paviljoen van ABN AMRO opgeleverd. Het gebouw aan de Amsterdamse Zuidas wordt een inspiratieplek voor iedereen met interesse voor de circulaire economie. In twee eerdere artikelen op TechniekNL ging het over de circulaire uitgangspunten in ontwerp en bouw  en over de innovatieve klimaatinstallaties van het circulair paviljoen. Nu komen de e-installaties aan bod. ‘Vrijwel alle apparatuur en de verlichting werken volledig op gelijkspanning’.

Circulariteit wordt steeds nadrukkelijker een thema in het bouwproces. Herbruikbare grondstoffen, duurzaam geproduceerde materialen en alles weglaten wat weggelaten kan worden. Duurzame installatietechniek ondersteunt de uitganspunten van circulariteit. Hoe dat in de praktijk uitpakt, tonen ook de elektrische installaties van het circulaire paviljoen van ABN AMRO.

Unieke schaal

Een voorbeeld is de gelijkspanningsinstallatie van het gebouw. 'De installatie is zeker op de schaal zoals we die hier hebben toegepast uniek,' vertelt adviseur en technisch specialist werktuigbouwkundige installaties bij BAM Bouw en Techniek Gijs Limmen. 'Er zijn eerder wel kleine installaties opgeleverd, maar dan ging het steeds om een beperkte ruimte in een kantoor of een proefwoning. Hier gaat het om een compleet gebouw. Vrijwel alle gebruiksapparatuur en de verlichting werken volledig op gelijkspanning. De fabrikant heeft de drivers van de led-armaturen speciaal hiervoor aangepast.'

Aanmerkelijke energiebesparing

Overal in het gebouw zijn USB-C-stopcontacten geïnstalleerd. De apparatuur van de gebruikers, zoals laptops en smartphones wordt hiermee direct – dus zonder tussenkomst van een adapter – gevoed. Op het dak en tegen de houten dakranden van de gevel zijn zonnepanelen bevestigd. Deze geven de stroom direct aan de 350 V DC-gelijkspanningsinstallatie. Ook wordt zonnewarmte gewonnen met Fasolar Façade, een innovatief systeem dat zonlicht concentreert op vacuümbuizen.

Het ontbreken van adapters en omvormers betekent een aanmerkelijke energiebesparing. Limmen: 'Dat is een van de uitgangspunten van circulariteit. 'Als team vragen we ons bij iedere fase weer af: volgen we nog de circulaire uitgangspunten? Kan het anders, kan het zonder?' Onnodig grondstoffengebruik willen we vermijden.'

Ook wisselspanning

Het gebouw beschikt overigens gedeeltelijk ook nog over een stroomnet met wisselspanning. Veel apparatuur is namelijk nog niet geschikt voor gelijkspanning. Limmen: 'Dan betreft het voornamelijk keukenapparatuur en een aantal componenten van de W-installatie. In sommige luchtbehandelingskasten zitten wél DC-motoren die rechtstreeks kunnen worden gevoed vanuit het gelijkspanningsnet. Maar bijvoorbeeld circulatiepompen zijn nog niet verkrijgbaar met DC-motor.'

Mede om die reden is centraal in het gebouw één grote AC/DC-omvormer opgenomen. De zonnepanelen voorzien de gelijkspanningsinstallatie van stroom en bij overcapaciteit voorzien ze via de bi-directionele omvormer ook het wisselstroomnet van elektriciteit. Als er hierna nog overcapaciteit is, wordt de energie terug geleverd aan het openbare net.

‘Innoveren en ervaring opdoen’

De aanleg van zowel een gelijkspannings- als een wisselspanningsinstallatie in het gebouw had wel invloed op de bouwkosten. ' We betalen uiteraard leergeld, omdat we innoveren en ons in onontgonnen gebied begeven. Maar zo doen we belangrijke ervaring op met circulair bouwen. Ervaring die we weer met leveranciers delen om hen aan te zetten na te denken over circulaire oplossingen.’