Bezig Buiten BAM: Erris en Bernie: Onmisbare schakels achter de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee
De Alternatieve Elfstedentocht Weissensee is een begrip in de schaatswereld en het grootste jaarlijkse schaatsevenement op natuurijs. Ieder jaar komen duizenden schaatsliefhebbers naar Oostenrijk om deze unieke ervaring te beleven. Het evenement vindt plaats in de laatste weken van januari of begin februari en trekt ruim 4000 schaatsliefhebbers en evenveel toeschouwers. Het programma van elf dagen bestaat uit onderdelen voor toer- en wedstrijdschaatsers.
De Weissensee – Spielplatz der Natur – is een bergmeer in Oostenrijk, gelegen in de deelstaat Karinthië. Het meer is 12 kilometer lang en ligt op een hoogte van 930 meter. Onder deelnemers van het evenement is bekend dat het meer gesplitst is in het Kleine meer en het Grote meer. Afhankelijk van de ijsomstandigheden wordt de lengte van het parcours bepaald.
Achter de schermen van dit evenement staat een team van enthousiaste vrijwilligers, waaronder Erris van der Meijden en Bernie van Harn, twee collega's van BAM die hun expertise en passie inzetten om dit evenement tot een succes te maken.
Van brandweer tot Weissensee
Erris' betrokkenheid bij de Alternatieve Elfstedentocht begon zo'n 17 jaar geleden, toen hij via de brandweer Veenendaal werd gevraagd om de technische organisatie naar een hoger niveau te tillen. Inmiddels is hij een onmisbare schakel in het team. Ook Bernie raakte al snel besmet met het 'Weissensee-virus'. De saamhorigheid en de bereidheid om elkaar te helpen zijn hier de sleutelwoorden.
Serviceverlening met een glimlach
Hoewel noch Erris noch Bernie iets met schaatsen hebben, zijn ze zeer gericht op serviceverlening. Ze halen voldoening uit de dankbaarheid van de deelnemers. Met 4000 deelnemers is er altijd wat te doen. Erris en Bernie zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de elektrotechnische installaties, 100 meter voor en 100 meter na de start-/finishlijn.
Daarnaast bemoeit Erris zich met de verzorgingspost, waar ze ervoor zorgen dat iedereen voldoende water en eten heeft tijdens de tochten. Tijdens de wedstrijden bestuurt Erris de jurywagen en rijdt hij dicht achter het schaatspeloton aan. Een taak die veel controle en verantwoordelijkheid vereist.
Bernie is tijdens de wedstrijd en toertochten belast met EHBO-ondersteuning. Hij rijdt op de sneeuwscooter de ambulanceverpleegkundige rond over het parcours om zodoende snel en adequate hulp te kunnen bieden. Zijn achtergrond als vervangend ploegleider EHBO/BHV binnen Koninklijke BAM Groep en zijn reservistenwerk bij Politie Nederland helpen hem hierbij.
Weer en techniek: Een uitdagende combinatie
De grootste uitdaging tijdens het evenement is het weer. Of het ijs dik of dun is, sneeuw of vorst, geen jaar is hetzelfde. De weerselementen in combinatie met elektra vormen een grote uitdaging. Erris en Bernie zijn verantwoordelijk voor de aanleg van de elektra, een cruciale taak voor de verlichting en andere faciliteiten.
Emotionele momenten en grappige anekdotes
Tijdens hun werkzaamheden hebben Erris en Bernie al heel wat bijzondere momenten meegemaakt. Bernie memoreert: "Er was eens een route over het grote meer gepland en wij moesten een webcam onder de brug ophangen. We waren bijna klaar toen er plotseling een föhnwind kwam opzetten! We klommen halsoverkop in de brug om te schuilen. Na een tijdje leek de wind te gaan liggen en konden we weer aan de slag. Helaas moesten we alles weer opnieuw doen en natuurlijk binnen een hele korte tijd. Een wedstrijd tegen de elementen zou je het kunnen noemen.”
Zo herinnert Erris zich een vader en dochter die meededen aan de 200 km toertocht en er van droomden om samen de finish te halen. Nadat de vader zijn pols brak, kon hij echter niet verder. Zijn dochter wilde toen ook de tocht beëindigen. Erris motiveerde haar om niet op te geven en moedigde haar aan om de tocht voor haar vader af te maken. Met goede communicatie en teamwork van de vrijwilligers kon Erris de vader, na medische behandeling, op tijd bij de finish krijgen om de laatste meters samen te volbrengen. Een warm moment in de vrieskou. 'En kou doet wat met mensen", zegt Erris. "het maakt mensen emotioneler.” Hij heeft dit zelf ook aan den lijve ondervonden. Ik heb diverse keren in een bad gelegen om onderkoeling te voorkomen, verteld Erris. "Je loopt dan weg van je team en wil het liefst alleen zijn. Belangrijk is dus om in deze omstandigheden ook goed op elkaar te letten”.
De kracht van samenwerking
De sfeer en samenwerking binnen het team van vrijwilligers is uitstekend. De stichting staat 200% achter de vrijwilligers en zorgt voor goede faciliteiten, zoals kledingpakketten en vergoeding van reis- en verblijfskosten. De vrijwilligers zijn een hechte groep, met diverse achtergronden en expertises. In het Team logistiek, waarin Erris leidinggeeft aan de vrijwilligers van de verzorgingsposten, en waartoe ook Bernie behoort, hebben de meeste vrijwilligers veel bagage als professional binnen o.a. politie, brandweer, gezondheidszorg en technische beroepen. Sinds enkele jaren zijn er ook oud schaatssters bij de verzorgingsgroep. Die hebben natuurlijk een mooi beeld van wat de deelnemers meemaken en kunnen deze ervaringen delen met het team vrijwilligers.
Een unieke ervaring
Erris en Bernie zijn het erover eens: de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee is een unieke ervaring. Het is hard werken, maar de voldoening die ze eruit halen is groot. Ze leren nieuwe mensen kennen, ontwikkelen hun skills en leren omgaan met onverwachte situaties. Deze skills en vaardigheden kunnen we ook mooi toepassen in onze dagelijkse werkzaamheden. "Je leert veel mensen kennen. Mensen die je bijvoorbeeld ook in het Isala Ziekenhuis, waar ik als Onderhoudscoördinator werkzaam ben, of op de werkvloer tegenkom. Dat helpt weer als ik bijvoorbeeld even iets moet doen in een OK, zegt Erris. Bernie vult aan: "Je leert snel te anticiperen en te handelen, je leert met mensen omgaan. Out of the box denken door in te spelen op veranderingen. Daar heeft ook BAM onbewust voordelen van".
"De Weissensee is te mooi om te missen"
"Vorig jaar had Erris er even genoeg van. Hij kondigde bij de stichting aan te stoppen met het vrijwilligerswerk, omdat hij het tijd vond voor zijn gezin en een lang gedroomde reis naar 'Down Under'.
Bernie herinnert zich: "Hij vroeg op een avond onze aandacht en vertelde dat hij ging stoppen. Vervolgens spoorde hij ons aan om goed rond te kijken en te genieten van dit prachtige evenement.
Aan het einde van de vrijwilligersweek, terwijl hij genoot van een poffertje en om zich heen keek naar 'zijn' team, kwam hij tot inkeer. "Dit is te mooi om te missen," realiseerde hij zich. Op de terugweg naar het hotel bekende hij aan Bernie: 'Dit is toch wel uniek. Volgend jaar ben ik er weer bij.'
Zijn familie zal dus nog even geduld moeten hebben voor die reis naar 'Down Under.
De toekomst van de alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee
Erris en Bernie zijn zich bewust van de uitdagingen die de klimaatverandering met zich meebrengt, zoals de afnemende ijsdikte en de onvoorspelbaarheid van het weer. "Vroeger was een ijsdikte van 60 cm gebruikelijk, tegenwoordig is de minimale ijsdikte slechts 15 cm. We kunnen toch echt constateren dat de ijsperiode op de Weissensee korter wordt. De statistieken liegen niet. Niet alleen de kortere ijsperiode, maar vooral ook de onbestendigheid van de winter, levert vaak problemen op. Sneeuw, regen, wind en schommelingen in temperatuur hebben een grote invloed op het evenement op de Weissensee.”
"Het is zelfs voorgekomen dat het ijs niet betreden mocht worden vanwege de regen, maar binnen een dag was het ijs ineens dik genoeg. De natuur heb je niet in de hand," vult Bernie aan. "En daar ligt dan ook de kracht van de vrijwilligers. Het omgaan met de elementen is schakelen op ervaringen. Er zijn geen vastgelegde procedures, maar handelen we vanuit ervaring. Werken volgens protocollen is eigenlijk niet mogelijk, daarvoor zijn de omstandigheden te wisselend."
In de afgelopen 17 jaar heeft Erris maar twee keer een tocht op het grote meer meegemaakt. Voor Bernie staat deze teller op één. Een route over het grote meer vraagt veel van de vrijwilligers die dan een fors groter gebied moeten bestrijken en ze erkennen dat de organisatie ook complexer wordt. Bij een dunne ijsvloer is de start bijvoorbeeld van groot belang en kunnen er geen grote groepen tegelijk van start gaan, vertelt Erris.
Duurzaamheid ook hier hoog in het vaandel
Erris en Bernie zijn in hun dagelijkse werk bij BAM natuurlijk ook bezig met duurzaamheid. Ze zijn dan blij dat ook de stichting zich inzet voor het verminderen van de CO2-uitstoot en het implementeren van duurzame maatregelen, zoals afvalscheiding, het gebruik van elektrisch materieel en duurzame materialen voor de medailles. Zo is de stichting aangesloten bij Race to Zero, een programma van de Verenigde Naties.
Oproep aan toekomstige vrijwilligers
Erris en Bernie hebben een duidelijke boodschap voor mensen die overwegen om ook als vrijwilliger bij dit evenement te komen helpen: verdiep je goed in de gevraagde werkzaamheden, het is leuk maar ook hard werken en zeker geen uitje. Werkdagen van 16 uur zijn geen uitzondering. Wees bereid om je ondergeschikt te maken en mensen te helpen. En tot slot, geniet van dit mooie evenement!
Erris en Bernie zijn twee van de vele vrijwilligers die de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee tot een succes maken. Hun passie, expertise en servicegerichtheid zijn van onschatbare waarde. Dankzij hun inzet, en die van een zestigtal mede-vrijwilligers, kunnen duizenden schaatsliefhebbers genieten van dit unieke evenement.
